گام نخست را در مسیری برمیداریم که مدتهاست در اندیشهی آن بودهایم. تولد نشریهای که میکوشد تا صنعت سنگ ساختمانی را نه صرفاً از دریچهای فنی و اقتصادی، بلکه به مثابهی جهانی پیچیده و شگفتانگیز در تقاطع علم، هنر، فرهنگ و صنعت بازخوانی کند. در فضایی که نشریات تخصصی عمدتاً به گزارش طرحهای اجرایی و تحلیل بازار محدود شدهاند، اینجا میخواهیم از روح سنگ بگوییم. از هویت آن در معماری، از اسطورههای نهفته در لایههای زمین و از دستانی که این مادهی خام را به اثری ماندگار بدل میکنند.
امروز قلم را بر کاغذ میگذاریم تا نخستین واژههای داستانی نو را بنویسیم. داستانی که میخواهد سنگ را از اعماق زمین تا بلندای معماریهای باشکوه همراهی کند. این صفحات، حاصل سالها تأمل در خلأیی است که همواره در صنعت سنگ ساختمانی احساس میشد. خلأ اندیشههای ژرف، نگاههای هنرمندانه و گفتوگوهای فرهنگی حول این مادهی سخت اما سرشار از زندگی.
صنعت سنگ در ایران، با پیشینهای به قدمت تمدنهای کهن، همواره بخشی جداییناپذیر از معماری و هنر این سرزمین بوده است. از ستونهای تخت جمشید تا نقشبرجستههای سنگی دوران اسلامی، از سنگفرشهای تاریخی تا نماهای مدرن شهری، سنگ نه فقط یک مصالح، بلکه جلوهای از تداوم فرهنگی است. اما آیا امروز، به اندازهی کافی به این ابعاد پرداختهایم؟ آیا فناوریهای استخراج و پرداخت سنگ، از گفتوگو با زیباییشناسی و پایداری محیطزیست جدا افتادهاند؟ این نشریه با انگیزهی پر کردن این خلاءها متولد شد.
در این مسیر، میخواهیم سنگ را از زوایای گوناگون ببینیم. از نگاه زمینشناسی که میلیونها سال تاریخ را در بلورهایش محفوظ نگه داشته است. از دید معمارانی که با سنگ، فضاهایی ماندگار خلق میکنند. از منظر هنرمندانی که در بطن سنگ، روحی جستوجو میکنند و از زبان صنعتگرانی که هر روز چالشهای جدیدی را در مسیر تبدیل این مادهی خام به اثری ارزشمند پشت سر میگذارند.
این نشریه میخواهد پلی باشد میان گذشته و آینده. میان سنتهای دیرینهی سنگتراشی و فناوریهای نوین پرداخت سنگ. میان زیباییشناسی بومی و نگاههای جهانی به این ماده. میان نیازهای صنعتی امروز و مسئولیتهای زیستمحیطی فردا.
سنگ تنها یک متریال ساختمانی نیست، بخشی از هویت تمدنی ماست. از سنگنگارههای باستانی تا معماری معاصر، این ماده همواره راوی خاموش تاریخ و فرهنگ ما بوده است. امروز اما نیاز داریم این روایت را با زبانی نو بازگو کنیم. زبانی که هم به دانش فنی مجهز باشد و هم از زیباییشناسی غافل نشود.
این صفحات، تنها با مشارکت شما جان میگیرد. از اساتید دانشگاه، معماران، معدنکاران، هنرمندان و تمام کسانی که سنگ برایشان تنها یک کالا نیست، دعوت میکنیم تا این فضای گفتوگو را با تجربیات و ایدههای خود غنی کنند. ما آمادهایم تا صدای همهی کسانی باشیم که به آیندهی این صنعت میاندیشند. آیندهای که در آن فناوری و هنر، اقتصاد و اخلاق، در کنار هم رشد میکنند.
ما باور داریم که سنگ، مانند هر مادهی طبیعی دیگر، روایتی ناتمام دارد. در این نشریه، از معدنداری خواهیم نوشت که دغدغهاش احیای زیستبوم پس از بهرهبرداری است، از هنرمندی که پیکرههای سنگیاش را با الهام از نقوش باستانی میتراشد، و از مهندسی که به دنبال فرمولهای جدید برای کاهش ضایعات سنگ است. همچنین، به سراغ کتابها، نمایشگاهها و رویدادهای هنری خواهیم رفت که سنگ را محور خلاقیت خود قرار دادهاند.
این آغاز راهی است که امیدواریم با همراهی شما، سرآغاز مسیری روشن برای نگاههای عمیقتر به دنیای سنگ باشد.
باشد که این تلاشها، سهمی هر چند کوچک در اعتلای فرهنگ سنگ در ایران داشته باشد.
ساسان فاضل
سردبیر


